Tóm tắt bài viết

    Đầu năm 2023, Forbes đã lấy ý kiến của Bill Gates về làn sóng A.I (trí tuệ nhân tạo) mà nổi cộm nhất là sự ra đời của nền tảng Chat GPT. Vị tỷ phú người Mỹ – nhà đồng sáng lập công ty phần mềm Microsoft đã đưa ra đánh giá như sau: “A.I sẽ là chủ đề thảo luận sôi nổi nhất trong năm 2023. Và bạn biết gì không, điều đó hoàn toàn xứng đáng. Sự ra đời của ChatGPT có tầm quan trọng và sức ảnh hưởng hệt như cái lúc máy vi tính và mạng Internet ra đời”.

    Kể từ khi ChatGPT xuất hiện, một thắc mắc vốn lộm cộm trước đây bỗng trở nên rất nhức nhối và rõ ràng: Liệu người lao động có trình độ học vấn cao, được giáo dục bài bản có nguy cơ mất việc vì A.I? Để giải đáp thắc mắc này, Forbes đã nói chuyện với Tổng giám đốc điều hành Sam Altman nhà nghiên cứu Greg Brockman của OpenAI cùng hơn 60 nhà lãnh đạo khác về làn sóng quảng cáo tích hợp A.I. Trước mắt, mọi câu trả lời vẫn còn thận trọng. Tuy nhiên, có một kết luận mà các chuyên gia có thể rút ra dựa trên tình hình thực tế, rằng A.I sắp thay đổi cách chúng ta làm việc, không quan trọng việc người lao động có muốn thế hay không.

    Tồn tại hàng thập kỷ, nhưng chưa dễ tiếp cận 

    Trước đây, A.I tồn tại chủ yếu trong ba mảng: Học thuật, Mô phỏng não bộ con người và Công cụ hỗ trợ. Cụ thể:

    • Học thuật (Academic): Các trợ lý ngôn ngữ A.I như ChatGPT có thể sáng tác thơ, truyện ngắn, bài luận và cả những lời khuyên mang tính cá nhân. ChatGPT thậm chí còn đủ “thông minh” để vượt qua các kỳ thi đầu vào ở các trường đại học top đầu tại Mỹ.
    • Mô phỏng não bộ con người (Demonstrative): Sự ra đời của DeepMind hay Deep Blue tạo ra một mạng lưới thần kinh biết học cách chơi trò chơi với khả năng tương tự hoặc ưu việt hơn con người. Hệ thống Deep Blue đã đánh bại cả nhà vô địch cờ vua thế giới Garry Kimovich Kasparov vào ngày 10 tháng 2 năm 1996.
    • Công cụ hỗ trợ (Incremental): Google ứng dụng mô hình A.I vào công cụ tìm kiếm Google Search. A.I sẽ tự động lọc các từ khóa tìm kiếm chứa nội dung tục tĩu, hoặc cho ra các kết quả tích cực, an toàn hơn nếu người dùng muốn truy vấn các nội dung nhạy cảm như tự tử, lạm dụng chất kích thích,….

     

                                                                               Trận cờ lịch sử khi máy học đánh bại nhà vô địch cờ vua

    Theo đó, công nghệ A.I đã được nghiên cứu hàng thập kỷ, nhưng việc ứng dụng nó một cách rộng rãi chỉ mới diễn ra trong 2 năm nay. Theo Forbes, điểm khởi phát của làn sóng A.I diễn ra vào tháng 8, bắt đầu từ London. Công ty Stability AI lúc này mới ra mắt Stable Diffusion – ứng dụng tạo lập hình ảnh từ văn bản nhờ trí tuệ nhân tạo. Khác với các ứng dụng khác trên thị trường như Dall-E, Stable Diffusion là phần mềm có chứa mã nguồn mở. Người dùng có thể tùy ý tải về, sửa đổi và nâng cấp thêm các tính năng cần thiết để phục vụ cho nhu cầu sử dụng của mình. Chính sự linh hoạt này đã một phần giúp ứng dụng thu hút hơn 10 triệu người sử dụng trên thế giới, trở thành công cụ tạo hình ảnh bằng A.I có nhiều lượt dùng nhất tính đến thời điểm hiện tại.

    Tự do tiếp xúc với A.I chính là một bước ngoặt đối với các nhà phát triển. Ít ai biết rằng, sự phát triển của Stable Diffusion chính là cú hích giúp ChatGPT ra đời thay vì “chết yểu”. Trước đó, các nhà lãnh đạo OpenAI đã quyết định tạm dừng ChatGPT để tập trung vào các công cụ, sản phẩm thay thế khác, vì cho rằng chatbot này “không có gì hữu ích với con người”. Tuy nhiên, các giải pháp thay thế này thử nghiệm đều không thành công cùng với việc Stable Diffusion bùng nổ đã khiến OpenAI quyết định cho ra mắt ChatGPT vào tháng 11.

    maxresdefault.jpg (1280×720)

                                                                                                                             Stable Diffusion đáp ứng mọi nhu cầu hình ảnh

    Từ trước tới nay, A.I vẫn luôn gây ấn tượng nhờ những khả năng vượt trội của nó. Thế nhưng, lý do khiến nó trở thành cơn sốt trong 2 năm nay chính là vì “các nhà phát triển đã ‘tạo ra một cơn địa chấn”’vào thị trường bằng cách khiến A.I trở nên dễ tiếp cận hơn”, Nhà đầu tư của Sequoia, Pat Grady kết luận.

    Giờ đây, A.I như được “thả cửa” để len lỏi vào mọi lĩnh vực, thay vì chỉ gói gọn trong 3 mảng như trước đây. Nhóm nhạc điện tử Chainsmokers đã sử dụng Stable Diffusion để sản xuất video âm nhạc. Bảo tàng Dalí ở St. Petersburg, Florida, đang sử dụng DALL-E để giúp du khách hình dung ra giấc mơ của họ. Hay các nhà quảng cáo sử dụng trình tạo hình ảnh từ A.I để làm chiến dịch tiếp thị thu hút người dùng.

    13jt926w1s491.png (1025×513)

                                                                                                                              Trình tạo ảnh ấn tượng của DALL-E

    Cuộc chạy đua A.I

    Nhiều người cho rằng, một công cụ/nền tảng có tích hợp A.I sẽ nắm chắc một phần thắng trong việc tranh chấp đầu tư. Theo nguồn tin của Forbes, OpenAI nhanh chóng được định giá 29 tỷ đô la ngay sau tin tức Microsoft đổ vốn đầu tư 10 tỷ đô vào công cụ này. Ở mảng hình ảnh, Amazon cũng âm thầm rút ví cho ứng dụng lập hình ảnh từ văn bản Stable Diffusion. Hugging Face có giá trị 2 tỷ USD trên thị trường khi cung cấp các ứng dụng có hỗ trợ A.I cho những đối tác khổng lồ như Intel và Meta. Scale AI có giá trị lên tới 7,3 tỷ đô la nhờ đưa AI vào phần mềm chuyên dụng có thể thay đổi một số tác vụ công việc của luật sư, nhân viên bán hàng, bác sĩ hay gần như tất cả các ngành nghề.

    Bằng những tính năng vượt bậc, ChatGPT đang thực sự thách thức các tập đoàn công nghệ. Và theo đánh giá của tạp chí Forbes, các hãng công nghệ lớn nhất thế giới đã “chấp nhận thử thách và bước vào cuộc đua”. Tại Google, hai nhà sáng lập Sergey Brin và Larry Page hiếm khi nhúng tay vào công việc điều hành bỗng quay trở lại trụ sở. “Đây là động thái đầu tiên sau khi Google phát báo động đỏ trước những lo ngại về ChatGPT”, Forbes cho biết.

    2717.jpg (1200×720)

                                                                                          Google mời 2 nhà đồng sáng lập quay trở lại để đối phó với ChatGPT

    Google có lợi thế trở thành đối thủ cạnh tranh với ChatGPT, vì hãng công nghệ vốn đã đi trước và phát hành mô hình ngôn ngữ lớn LaMDA với các tác vụ tương tự ChatGPT như tạo văn bản, tìm kiếm, đối thoại,.. Vào năm 2017, các nhà nghiên cứu của Google cũng đã phát minh ra mô hình phân tích ngữ cảnh của một từ trong câu, giúp các hệ thống máy học tạo ra những đoạn văn bản tự nhiên hơn. Aidan Gomez, một nhân viên trong nhóm nghiên cứu đã triển khai công nghệ này cho Google Dịch, sau đó là Google Tìm kiếm, Gmail và Tài liệu. Tuy nhiên, những ứng dụng của A.I tại Google lúc này vẫn đang ở hình thức “hỗ trợ cho các nền tảng khác” chứ không được xem như một công cụ độc lập.

    Sau khi LaMDA chững lại vì một số cáo buộc về đạo đức, OpenAI một lần nữa thổi bùng ý chí mới của Google. Sự có mặt của ChatGPT đã khiến các nhân viên Goolge thực sự “mất ăn mất ngủ”, liên tục thử nghiệm các mô hình chatbot mới như Apprentice Bard – ứng dụng mà nhân viên có thể đặt câu hỏi và nhận câu trả lời chi tiết tương tự như ChatGPT. “Mọi người phải coi mối đe dọa của ChatGPT cũng nghiêm trọng không khác gì Google Tìm Kiếm bị sập”, Giám đốc điều hành Sundar Pichai nói trong một thông báo nội bộ sau khi ChatGPT chạm mốc 100 triệu người dùng.

    “Mọi người phải coi mối đe dọa của ChatGPT cũng nghiêm trọng không khác gì Google Tìm Kiếm bị sập”, Giám đốc điều hành Sundar Pichai nói 

    Tại Microsoft, nhà đồng sáng lập đã nghỉ hưu lâu năm Bill Gates cũng tức tốc làm việc trở lại. Vị tỷ phú nói với Forbes rằng ông hiện đang dành khoảng 10% thời gian để gặp gỡ các nhóm nhân viên khác nhau, cùng chia sẻ về lộ trình phát triển sản phẩm A.I của họ. Song song với đó, Microsoft cũng khôn khéo trong việc chọn con đường làm “đối tác đồng hành” của OpenAI. Sau khi đầu tư một tỷ đô la vào OpenAI từ năm 2020, Microsoft đang xem xét chi thêm khoản tiền khổng lồ 10 tỷ đô la. Theo đó, tập đoàn muốn tích hợp ChatGPT vào công cụ tìm kiếm Bing nhằm cạnh tranh thị phần với Google Search.

                                                                                       Microsoft đang xem xét chi thêm khoản tiền khổng lồ 10 tỷ đô la cho OpenAI

    Ngoài ra, Microsoft đã đưa mô hình ChatGPT vào công cụ Word, PowerPoint và Outlook. Nhà phân tích Rishi Jaluria thậm chí còn tưởng tượng về một “màn phối hợp ăn ý có thể làm thay đổi cuộc chơi” trong tương lai gần, trong đó nhân viên chuyển đổi tài liệu Word thành bản trình bày PowerPoint chỉ bằng một nút bấm.

    Câu hỏi không phải là “làm sao để tiếp cận A.I”

    Cuộc chạy đua A.I diễn ra quyết liệt, tức tốc và có phần hơi… vội vàng. Forbes cho rằng có những mặt trái mà đáng lẽ các doanh nghiệp cần chậm lại để nhìn thấy rõ ràng hơn.

    Trong tương lai, những mô hình này như ChatGPT sẽ đối mặt với các chất vấn liên quan đến đạo đức sáng tạo. Dựa vào hàng trăm bản mô tả công việc do ChatGPT viết ra, Kieran Snyder, Giám đốc điều hành của nhà sản xuất phần mềm Textio đưa ra kết luận “Dữ liệu đầu vào càng chất lượng, sản phẩm đầu ra càng hấp dẫn. Thế nhưng, rất khó để kiểm soát được khả năng thiên vị trong các nội dung”. Theo đó, ChatGPT được đọc dữ liệu và biết cách loại bỏ các thuật ngữ phân biệt giới tính hoặc phân biệt chủng tộc một cách rõ ràng. Tuy nhiên, sự phân biệt đối xử về tuổi tác, tôn giáo, khuyết tật một cách tiềm ẩn hơn thì lại rất khó để ChatGPT nhận diện và loại bỏ.

    Tính đạo đức sáng tạo còn được thể hiện ở các vấn đề như đạo văn, đạo nhái sản phẩm. Nhà báo người Anh Henry Williams đã yêu cầu ChatGPT viết một bài về cổng thanh toán. Chỉ 30 giây sau, ông đã nhận được một bài viết với chất lượng nội dung đạt yêu cầu của ông. Sau khi chỉnh sửa lại cho hoàn thiện, nhà báo Henry Williams đã gửi bài báo tới tòa soạn và được xuất bản với mức nhuận bút 615 đô la.Trước khả năng đọc, lọc và sử dụng dữ liệu của ChatGPT, các tạp chí khoa học như Springer Nature hay Science thông báo sẽ không xem các ứng dụng A.I như ChatGPT trong vai trò “đồng tác giả”. Nếu các tác giả đưa vào bài báo khoa học những đoạn văn, biểu đồ, hình ảnh là sản phẩm của ChatGPT và các ứng dụng trí tuệ nhân tạo thì sẽ bị xem là “vi phạm liêm chính khoa học” – một lỗi nghiêm trọng tương tự chỉnh sửa kết quả hay đạo văn.

    nguoi-viet-trai-nghiem-phan-mem-chatgpt-the-nao2.jpg (1280×857)

                                                               Khả năng tạo nội dung dựa trên các dữ liệu có sẵn của ChatGPT dấy lên lo ngại về đạo văn

    Luật bản quyền cũng là một vấn đề nan giải khác đối với những doanh nghiệp muốn áp dụng A.I để sáng tạo. Vào tháng 11/2022, một lập trình viên máy tính tên Matthew Butterick đã kiện tập thể các công ty công nghệ gồm GitHub, Microsoft và OpenAI ăn cắp ý tưởng của những nhà phát triển phần mềm. Dựa trên đơn kiện, Butterick cáo buộc các nhà phát triển A.I đã làm việc trong các dự án mã nguồn mở mà chưa được cấp phép, dẫn đến việc trí tuệ nhân tạo của các công ty trên có thể lấy dữ liệu dễ dàng.

    Nguy hiểm hơn, những kẻ xấu có thể cố tình sử dụng trí tuệ nhân tạo tạo sinh (Generative A.I) để phát tán thông tin sai lệch, chẳng hạn như hình ảnh không có thực, video có nội dung về một cuộc bạo động… chưa từng xảy ra trên thực tế. “Thông tin đáng tin cậy là một phần nền tảng của nền dân chủ,” Fei-Fei Li, Đồng giám đốc Viện trí tuệ nhân tạo của Stanford, cho biết. Thế nhưng, sự dân chủ đó sẽ bị ảnh hưởng sâu sắc bởi A.I, nhất là khi nó góp phần làm công việc truy cứu và phát hiện “tin giả” trở nên ngày càng khó khăn hơn.

    Trump-deep-fake.jpeg (1240×930)

                                                                                             A.I vô tình khiến việc truy cứu và phát hiện “tin giả” trở nên khó khăn hơn

    Chưa kể, A.I còn trực tiếp đe dọa tới “miếng cơm manh áo” của nhiều thế hệ lao động có giáo dục bài bản. Năm 1981, máy tính cá nhân IBM PC ra đời và người ta đặt câu hỏi liệu nó có tước đi một lượng lớn cơ hội việc làm của người lao động hay không. Năm 2023, ChatGPT lần đầu tiên được ứng dụng rộng rãi và gây ấn tượng bởi khả năng xử lý ngôn ngữ vượt trội. Nó đe dọa cảm giác an toàn của cả những nhân sự có trình độ học vấn cao như những người viết nội dung sáng tạo, nhân viên dịch vụ khách hàng, tiếp thị kỹ thuật số, lập trình viên, nhà báo,…. Doanh nhân Mostaque của Stability A.I đã cho toàn bộ nhân viên của mình nghỉ dưỡng sau khi ra mắt ứng dụng Stable Diffusion. Chẳng còn nhiều việc để làm tại công ty, bản thân anh ấy hầu như cũng chỉ ngủ và chỉ thực sự “bừng tỉnh” bởi các cuộc gọi thông báo về sự ra đời của ChatGPT. Ngày nay, nhiều công ty cũng tiến hành hàng loạt đợt sa thải để tinh gọn bộ máy vận hành và nhắm mục tiêu tự động hóa các quy trình.

    Với những thách thức xã hội nói trên, kể cả những người ủng hộ OpenAI như tỷ phú Reid Hoffman cũng phải khá thận trọng khi rút tiền đầu tư. “Sự bao phủ của A.I không xuất hiện đột ngột, không phải là một khoảnh khắc rõ ràng. Nó giống một quá trình chuyển đổi từ từ nhưng chắc chắn. Và một khi đã thực sự có tác động, chúng ta khó lòng thu hồi lại được. Chính vì vậy, các doanh nghiệp có ý định đầu tư cho A.I cần hoạch định chính sách, xem xét các mặt ảnh hưởng và nhiều thách thức xã hội khác”, Aviv Ovadya, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm Internet và Xã hội của Harvard cho biết.

    im-49068 (1280×720)

                                                                           Công ty công nghệ Baidu gia nhập cuộc đua A.I với tuyên bố sẽ “thay thế ChatGPT”

    Liệu A.I rồi sẽ thay đổi thế giới đến mức độ nào? Câu trả lời này cần thời gian để quan sát và kiểm chứng. Giống như cách máy vi tính ra đời vào năm 1981, nhưng phải mất 42 năm sau mới có thể định hình mức độ ảnh hưởng của nó. Giống như cách mạng Internet ra đời vào năm 1969, nhưng để hỏi rằng nó đã thay đổi thế giới tới đâu thì câu trả lời vẫn còn thay đổi theo từng năm một.

    Thay vì tìm kiếm một câu trả lời chắc chắn, Forbes cho rằng các doanh nghiệp nên tiếp cận A.I một cách chậm rãi để giảm thiểu rủi ro. Thậm chí, Giám đốc điều hành của OpenAI cho biết giúp phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo một cách an toàn vẫn luôn là sứ mệnh cốt lõi của OpenAI. “Câu hỏi quan trọng nhất không phải là làm thế nào để đạt được tiến bộ kỹ thuật, mà là chúng ta phải bảo vệ những giá trị nào khi tiếp cận A.I”, lãnh đạo OpenAI chia sẻ.

    Nguồn: copy.

    Hotline0988 525 515 (Mr Huyen)

    Emailminhkhangnetwork@gmail.com

    FanpageMinh Khang Network

    Facebook cá nhân: https://fb.com/tranhuyendn85

    Địa chỉ: K44/54/12 Đà Sơn, Quận Liên Chiểu, Tp Đà Nẵng

    Websitehttps://minhkhangnetwork.com

    Để lại một bình luận

    Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *